Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) işbirliğiyle oluşturulan geçen yılın aralık ayı ve 2024 yılı geneline ilişkin geçici dış ticaret verileri açıklandı.
Buna göre, Genel Ticaret Sistemi (GTS) kapsamında ihracat, Aralık 2024’te bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,1 artarak 23 milyar 443 milyon dolara yükselirken ithalat da yüzde 10,9 artışla 32 milyar 221 milyon dolar oldu. Dış ticaret açığı, Aralık 2024’te yıllık bazda yüzde 43,9 artarak 6 milyar 100 milyon dolardan 8 milyar 778 milyon dolara çıktı. İhracatın ithalatı karşılama oranı, Aralık 2023’te yüzde 79 iken geçen ay yüzde 72,8 olarak kayıtlara geçti.
İhracat, 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 2,4 artarak 261 milyar 855 milyon dolara çıkarken ithalat ise yüzde 5 azalarak 344 milyar 20 milyon dolara geriledi. Dış ticaret açığı, geçen yıl yüzde 22,7 azalarak 82 milyar 165 milyon dolar oldu. İhracatın ithalatı karşılama oranı 2023’te yüzde 70,6 iken geçen yıl yüzde 76,1’e çıktı.
Enerji ve altın hariç dış ticaret
Geçen ay enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç ihracat yüzde 3,7 artarak 21 milyar 763 milyon dolar, ithalat da yüzde 12,5 yükselişle 23 milyar 416 milyon dolar oldu.
Enerji ürünleri ve parasal olmayan altın hariç dış ticaret fazlası, Aralık 2024’te 1 milyar 653 milyon dolar olarak gerçekleşti. Dış ticaret hacmi yüzde 8,1 artarak 45 milyar 179 milyon dolara yükseldi. Bu ayda enerji ve altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 92,9 olarak belirlendi.
Ekonomik faaliyetler incelendiğinde ihracatta aralıkta imalat sanayisinin payı yüzde 93,7, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 4,1, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,6 oldu.
Ocak-Aralık 2024 döneminde ekonomik faaliyetlere göre ihracatta imalat sanayisinin payı yüzde 94,1, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 3,6, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,7 olarak kaydedildi.
Geniş ekonomik gruplar sınıflamasına göre ithalatta Aralık 2024’te ara malların payı yüzde 68,6, sermaye mallarının payı yüzde 14,3 ve tüketim mallarının payı yüzde 16,8 olarak hesaplandı.
Ocak-Aralık 2024 döneminde ise ara malların payı yüzde 69,3, sermaye mallarının payı yüzde 14,7 ve tüketim mallarının payı yüzde 15,8 oldu.
Almanya ihracatta, Rusya ithalatta ilk sırada
Aralık 2024’te ihracatta ilk sırayı 1 milyar 644 milyon dolarla Almanya aldı. Bu ülkeyi 1 milyar 499 milyon dolarla ABD, 1 milyar 414 milyon dolarla Birleşik Krallık, 1 milyar 198 milyon dolarla Irak ve 1 milyar 186 milyon dolarla İtalya takip etti. Bu dönemde ilk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,6’sını oluşturdu.
Ocak-Aralık döneminde de ihracatta ilk sırada Almanya yer aldı. Bu ülkeye 20 milyar 434 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Almanya’yı 16 milyar 349 milyon dolarla ABD, 15 milyar 289 milyon dolarla Birleşik Krallık, 13 milyar 34 milyon dolarla Irak ve 12 milyar 933 milyon dolarla İtalya izledi. Söz konusu dönemde ilk 5 ülkeye yapılan ihracat, toplam ihracatın yüzde 29,8’ine karşılık geldi.
Aralık 2024’te ithalatta ilk sırayı Rusya aldı. Geçen ay bu ülkeden 4 milyar 540 milyon dolarlık ithalat yapıldı. Rusya’yı, 3 milyar 881 milyon dolarla Çin, 2 milyar 598 milyon dolarla Almanya, 1 milyar 760 milyon dolarla İtalya, 1 milyar 465 milyon dolarla İsviçre takip etti. Aralık 2024’te ilk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 44,2’sine tekabül etti.
Ocak-Aralık 2024 döneminde ithalatta ilk sırayı Çin aldı. Çin’den yapılan ithalat 44 milyar 931 milyon dolar olurken, bu ülkeyi 44 milyar 20 milyon dolarla Rusya, 27 milyar 84 milyon dolarla Almanya, 19 milyar 312 milyon dolarla İtalya, 16 milyar 227 milyon dolarla ABD takip etti. İlk 5 ülkeden yapılan ithalat, toplam ithalatın yüzde 44,1’i olarak belirlendi.
Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre, Aralık 2024’te bir önceki aya göre ihracat yüzde 2,8, ithalat yüzde 1,1 arttı. Takvim etkilerinden arındırılmış seriye göre ise aralıkta bir önceki yılın aynı ayına göre ihracat yüzde 0,2 azalırken, ithalat yüzde 7,1 arttı.
Teknoloji yoğunluğuna göre dış ticaret verileri, “ISIC Rev.4” sınıflaması içinde yer alan imalat sanayisi ürünlerini kapsıyor. Aralık 2024’te bu sınıflamaya göre imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 93,7 oldu. Yüksek teknoloji ürünlerinin, imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 4,7 olarak kayıtlara geçti.
Ocak-Aralık döneminde ise “ISIC Rev.4” sınıflamasına göre, imalat sanayisi ürünlerinin toplam ihracattaki payı yüzde 94,1 olarak tespit edildi. Bu dönemde yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ihracatı içindeki payı yüzde 3,6 oldu.
Aralıkta imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payı yüzde 79 olarak belirlendi. Yüksek teknoloji ürünlerinin imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 11 olarak hesaplandı.
Ocak-Aralık döneminde imalat sanayisi ürünlerinin toplam ithalattaki payının yüzde 81,4 olduğu belirlendi. Bu dönemde yüksek teknoloji ürünlerinin, imalat sanayisi ürünleri ithalatı içindeki payı yüzde 11,1 olarak kayıtlara geçti.
Özel Ticaret Sistemi verileri
Özel Ticaret Sistemi’ne göre geçen ay ihracat, bir önceki yılın aynı ayına kıyasla yüzde 2,8 artarak 21 milyar 226 milyon dolar, ithalat yüzde 11,3 artışla 30 milyar 413 milyon dolar oldu.
Aralık 2024’te dış ticaret açığı yüzde 37,7 artarak 6 milyar 671 milyon dolardan, 9 milyar 187 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise Aralık 2023’te yüzde 75,6 iken geçen ay yüzde 69,8’e geriledi.
Özel Ticaret Sistemi’ne göre ihracat, 2024’te bir önceki yıla göre yüzde 2,3 artarak 237 milyar 559 milyon dolar, ithalat yüzde 5,2 azalışla 321 milyar 411 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Söz konusu dönemde dış ticaret açığı yüzde 21,5 azalarak 106 milyar 879 milyon dolardan 83 milyar 853 milyon dolara düştü. İhracatın ithalatı karşılama oranı da Ocak-Aralık 2023 döneminde yüzde 68,5 iken, geçen yıl yüzde 73,9’a yükseldi.
